Naast de esdoorn en taxus, is ook jacobskruiskruid een erg gevaarlijke plant voor paarden. Dat je hem niet in je weide en nog minder graag in je hooi wilt hebben zitten, weet ondertussen iedereen waarschijnlijk wel. Maar waarom is jacobskruiskruid zo’n gevaarlijke plant?
Leverfalen door gifstoffen
Alle delen van Jacobskruiskruid, afgekort JKK, bevatten namelijk verschillende gifstoffen die gevaarlijk zijn voor paarden. De belangrijkste is het pyrolizidine-alkaloïd.
Pyrolizidine- en andere alkaloïden zijn in van oorsprong stoffen die een plant bezit om vraatzuchtige insecten te weren. Wanneer een dier deze stoffen binnenkrijgt, worden de in het darmkanaal opgenomen en komen terecht in de lever. Daar veroorzaken alkaloïden verval van levercellen. Deze dode levercellen worden door het lichaam verwijderd. Dat klinkt misschien positief, maar is het niet: wanneer steeds meer levercellen verwijderd worden, is de lever niet meer in staat om op een goede manier te functioneren en ontstaan er problemen op met de leverfunctie.
De gevolgen van leverfalen
Als een paard ziek wordt door JKK-vergiftiging, is dat dus een gevolg van het falen van de leverfunctie. Zulk leverfalen kan optreden bij het in één keer eten van veel plantendelen van JKK, maar ook na het jarenlang nuttigen van kleine beetjes. Wanneer er sprake is van leverfalen worden lichaamseigen stoffen (bv. galkleurstoffen en ammoniak) niet meer goed verwerkt, waardoor het lichaam geleidelijk aan zichzelf vergiftigt.
Bij een vermoeden van JKK-vergiftiging kan een dierenarts bloedonderzoek doen om te kijken of de lever is beschadigd of de hoeveelheid ammoniak in het lichaam meten. Wanneer het om een acute vergiftiging gaat kan het paard vaak nog behandeld worden. Het paard heeft dan een acute leverontsteking die onderdrukt kan worden met de ontstekingsremmer prednisolon. Bij een vergiftiging over lange termijn, is de schade vaak permanent en ongeneselijk.